Kunstlicht, een lust of een last?

Tja, wordt je opeens gevraagd om een column te schrijven voor de Nacht van de Nacht 2023. Mijn allereerste column. Terwijl ik er al vele heb gelezen vraag je je toch af hoe je zoiets doet. Gewoon beginnen maar, denk ik dan.

2 november 2023

De Nacht van de Nacht 2023, met landelijke aandacht voor het milieuthema licht, was afgelopen zaterdag. Ik hoop wel dat iedereen niet alleen op 28 oktober, maar het gehele jaar aandacht heeft voor het thema licht.

Ik vraag me wel eens af of kunstlicht een lust of een last is. Vraag het aan een nachtvlinder of een gedesoriënteerde trekvogel. Dan weet ik het antwoord wel. Maar als je je been midden in de nacht breekt is het wel zo fijn dat er een lamp aan kan in een ziekenhuis. Een leven zonder kunstlicht is dus niet meer voor te stellen. En ook niet wenselijk. Maar er is nog veel te winnen. Iedereen kan daar een steentje aan bijdragen. Waarom zou je tuinverlichting aanzetten als je er niet bent? Waarom moet ‘s avonds alle verlichting aan in een kantoor als er nog twee mensen werken? En willen we de vaak “schreeuwerige” lichtreclames wel zien om drie uur ’s nachts? Er is zoveel mogelijk tegenwoordig. Aanwezigheidsdetectie, tijdschakelaars, dimmers, etc. Maar denk ook gewoon simpel. Doe het licht uit als je er geen gebruik van maakt.

Tijdens mijn vakantie waren mijn vriendin en ik in Zuid-Kreta. We liepen rond middernacht terug naar ons hotel. Het was een donker landweggetje met nauwelijks straatverlichting en andere lichtbronnen. Ik keek naar boven en ik zag vele tientallen sterren. Toen ik wat langer bleef kijken zag ik steeds meer sterren aan de hemel. Mijn herinnering ging meteen 10 jaar terug. Ferry, de hond van mijn schoonzus, was doodgegaan. Ze hebben een tweeling. Zij waren toen 4 jaar oud. We hebben verteld dat Ferry een sterretje is geworden en we hebben toen gezamenlijk naar de sterren gekeken en afscheid genomen. Ik weet dat er sterrenkundigen zijn die walgen van deze metafoor. Maar ik vind het prachtig.

Mijn gedachten dwaalden af door de vele sterren die ik in Zuid-Kreta zag. Ik stelde mezelf wel de vraag hoe we in Nederland de sterren kunnen blijven zien. Als adviseur en ambassadeur van het milieuthema licht bij DCMR Milieudienst Rijnmond en tevens lid van de commissie lichthinder van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV) wil ik me hiervoor inzetten. Gemeenten, provincies, omgevingsdiensten, burgers en bedrijven. We moeten dit gezamenlijk doen. Ik weet me de slogan “Wees wijs met water, verspil het niet” nog te herinneren als de dag van gisteren. Ik was toen een jaar of 6, maar ik zal het nooit vergeten. Ik hoop dat iedereen die deze column leest zich blijvend zal herinneren dat we met zijn allen iets kunnen doen aan de lichtvervuiling en de lichthinder in Nederland. En dat we Ferry nog maar lang mogen herinneren… en zien schijnen als ster.

Wat kunnen jullie doen?
Heb je last van lichthinder of denk je dat er ergens onnodig licht brandt? Meldt dit dan bij jouw gemeente en/of de omgevingsdienst waar jouw gemeente onder valt. Via onderstaande link vind je alle informatie. Heb je een bedrijf of ben je werkzaam bij een gemeente? Klik dan ook zeker even op de link: https://www.nsvv.nl/kennisgebieden/lichthinder/expertgroep-lichthinder/

Rien Huibrechtse
Adviseur en ambassadeur van het milieuthema licht bij DCMR Milieudienst Rijnmond

Tags: