Zoeken
Waar is het licht in Nederland en mag dat iets minder?
20 oktober 2020
Lichtvervuiling is het overmatig verlichten van de omgeving in de nacht. Dit is één van de keerzijden van onze 24-uurs economie. Twee derde van de wereldbevolking leeft in sterk verlichte gebieden. In deze gebieden is de kunstmatige nachtelijke verlichting sterker dan de natuurlijke verlichting. Voor Europa is dit zelfs 99 procent.
Hoe licht is Nederland?
Deze maand publiceerde de Atlas Leefomgeving de nieuwe kaart Lichtemissie. Daarop kun je zien hoe verlicht Nederland was in 2018. De hoeveelheid verspreid licht is uitgedrukt in 10-10 Watt per vierkante centimeter per steradiaal (ruimtehoek). Je ziet dat er in Nederland in 2018 meer licht wordt uitstoten dan in buurlanden Duitsland en Frankrijk. Op de NASA-kaart van Europa zie je de Randstad fel oplichten in vergelijking met de rest van Europa. Alleen de Povlakte in Italië en Vlaanderen zijn concurrenten wat betreft de dubieuze titel ‘grootste lichtuitstoter van Europa’. Uitschieters zie je ook in Engeland. Daar lichten steden als Londen op en de oude industrieregio rond Liverpool, Manchester, Leeds en Birmingham.
Kaarten lichtemissie in Nederland (Bron: Atlas Leefomgeving) en Europa (Bron: NASA)
Waar is het licht in Nederland en hoe komt dat?
Op de kaart Lichtemissie 2018 zien we vooral de Randstad oplichten. Dit komt door de sterke concentratie van glastuinbedrijven. Zuid-Holland is dan ook de provincie met de meeste glastuinbouw. Maar er zijn er ook kasgebieden in Noord-Holland en andere provincies. |
Glastuinbouw is een grote veroorzaker van lichtvervuiling. Telers gebruiken vaak kunstmatige verlichting. Zo kunnen ze gewassen sneller en beter laten groeien. Bovendien zijn ze dan niet afhankelijk van de seizoenen. Een deel van het licht verlaat de kas via het dak. Daarom zien we vaak roodgele luchten boven kassen. In Nederland is het aantal glastuinbedrijven sinds 1980 met 74 procent afgenomen. Sinds 2007 zijn er richtlijnen voor glastuinbouwverlichting vastgelegd in het Activiteitenbesluit Milieubeheer.
Amsterdam in de avond (Bron: PureBudget)Ook zorgen steden binnen en buiten de Randstad voor lichtvervuiling. Zo maakt lichtstad Eindhoven zijn naam waar en vormt de stad een grote oranje vlek op de kaart. Steden stoten vaak veel licht uit door straat- en sierverlichting. Maar ook zijn er vaak veel bedrijven rond grote steden gevestigd. Bedrijven verlichten hun terreinen vaak ’s nachts om inbraken te voorkomen. Natuur- en Milieufederaties fotografeerde voor de Nacht van de Nacht-campagne 1327 bedrijven. Zo’n 72 procent had onnodig verlichting branden.